Kościół pw. Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny

Kościół w Trzebiatowie pw. Macierzyństwa Najświętszej Marii Panny został wybudowany na przełomie XIV i XV wieku. jest to kościół halowy (wielonawowy) w stylu gotyckim.

Świątynia od XVI wieku była kościołem protestanckim. W połowie XIX wieku dokonano jego przebudowy i konserwacji. Ostatecznie kościoła ma formę trzynawowej hali z wyodrębnionym prezbiterium, wieżą zachodnią i zakrystią.

Kościół budowano w trzech etapach:

Etap pierwszy to budowa części prezbiterialnej. Jest to najstarsza część kościoła powstała na planie kwadratu podzielonego na dwa prostokąty. Prezbiterium wzniesiono z cegły w układzie wedyjskim (słowiańskim) polegającym na układaniu dwóch cegieł wozówką i główką do lica (czyli poziomo, dłuższym bokiem i dwoma krótszymi bokami do siebie naprzemiennie). Wnętrze prezbiterium przykryto sklepieniem krzyżowo – żebrowym. Wraz z prezbiterium wzniesiono wieżyczkę komunikacyjną tam, gdzie styka się ściana południowa ze ścianą wschodnią. Jej obecność świadczy o tym, że pierwotnie nie planowano budowy wieży zachodniej.

W drugim etapie budowy wzniesiono korpus nawy na planie prostokąta. Od strony wschodniej  zwieńczona jest trójkątnym szczytem z wąskimi ostrołukowymi blendami (ślepymi oknami – wnękami). Całość nawy przykryto dwuspadzistym dachem. W XIX wieku do zewnętrznej ściany nawy bocznej dostawiono drewniane empory (balkony, galerie), wsparte na słupach.

Kościół otoczony jest XIX–wiecznym ceglanym murem, z bramami w postaci ośmiobocznych wieżyczek i furt.

Zawieruchy wojenne i zmiany społeczne, spowodowały, że pierwotne wyposażenie kościoła nie zachowało się i w XIX wieku zostało zastąpione nowym, neogotyckim.

Wykonany w XIX wieku ołtarz główny znajduje się w prezbiterium i zasługuje na szczególną uwagę. Jego twórcą jest Ernest Deger – najznakomitszy przedstawiciel malarstwa katolickiego. Obraz przedstawia Matkę Bożą z długimi włosami, wieńcem gwiazd nad głową i księżycem pod stopami. W lewej ręce matka Boska trzyma Dzieciątko Jezus. Czczona jest pod wezwaniem Matki Boskiej Łaskawej. Ciekawostką jest to, że podobny obraz znajduje się w muzeum Diecezjalnym w Kolonii i Düsseldorfie.

W nawie północnej znajduje się ołtarz boczny. Jest on drewniany, stworzony w stylu neogotyckim i poświęcony św. Antoniemu z Padwy. W nawie południowej znajduje się  także drewniany ołtarz, który przedstawia Jezusa Zmartwychwstałego.

We wschodniej części kościoła usytuowane są witraże. Ufundował je w 1867 r.  cesarz Wilhelm I, a wykonał L. Muller z Berlina zgodnie z projektem ówczesnego konserwatora zabytków von Quarta. Stalle pochodzą z czasów renesansu i mieszczą się w prezbiterium  od strony północnej i południowej

W kościele znajdują się także stare organy z XIX wieku, które zbudowano przy wykorzystaniu niektórych elementów starszych XVII-wiecznych. Z tego okresu pochodzi cała mechanika instrumentu i większość piszczałek. Podczas I wojny światowej piszczałki cynowe zostały przetopione. Zostały zastąpione w latach 20-tych i 30-tych XX wieku przez piszczałki z różnych stopów cynkowych.

Innym cennym elementem wyposażenia kościoła w Trzebiatowie jest jeden z najstarszych  dzwonów w Polsce pochodzący  z 1399r. Drugi dzwon o nazwie Gabriel pochodzi z 1515r., a jego ozdobą są kręgi delikatnych gotyckich ornamentów (głowy aniołów, otoczone girlandami pędów roślin i liści akantów) oraz obrazy z ukoronowania Najświętszej Marii Panny.

XVI wieczna ambona nie zachowała się. W kościele znajduje się ambona neogotycka ufundowana w połowie XIX wieku i umieszczona przy filarze międzynawowym.

Kościół zdobią liczne epitafia:

  • Epitafium burmistrza Walentego Parchana I, który w Radzie Miejskiej pełnił tę funkcję jako pierwszy z rodziny,
  • Epitafium ku czci żołnierzy poległych podczas I wojny światowej z nazwiskami poległych mieszkańców Trzebiatowa,
  • Epitafium rodu von Eickstadt z XVI- XVII wieku z wkomponowaną tarczą herbową rodu,
  • Epitafium dwóch pastorów (ojca i syna) sprawujących swą funkcję w XVIII wieku.

Trzebiatowska świątynia jest obecnie kościołem parafii rzymskokatolickiej. Znajduje się w centrum miasta i jest widoczna ze wszystkich stron, gdyż wybudowano ją na wzniesieniu w zakolu rzeki Regi. Na pewno warto ją odwiedzić będąc w Trzebiatowie lub nawet przejazdem w drodze nad morze.