W trzebiatowskim pałacu w dniach 18-19 października 2019r. odbyło się kolejne spotkanie poświęcone historii, zabytkom, archeologii i kulturze Pomorza. Wszystkich referentów oraz uczestników powitały Przewodnicząca Trzebiatowskiego Towarzystwa Kultury i Dyrektor Trzebiatowskiego Ośrodka Kultury Renata Teresa Korek oraz prowadząca seminarium dr Janina Kochanowska.
Spotkania pomorskie mają kilkunastoletnią tradycję i cieszą się ogromnym zainteresowaniem zarówno ze strony referentów, którzy przygotowują interesujące wykłady i prezentacje, a także mieszkańców naszego województwa (miłośników historii, przewodników, naukowców).
Tegoroczne spotkania rozpoczął blok „Wokół Pałacu Książęcego w Trzebiatowie”, w którym dr Janina Kochanowska przedstawiła postać często zapominanej, a wyjątkowej na Pomorzu księżnej Anastazji, wdowy po Bogusławie I. Jako regentka prowadziła mądrą i ostrożna politykę w imieniu synów Bogusława II i Kazimierza II. Dzięki hojności Anastazji ożył opustoszały klasztor norbertanów w Białobokach. Kolejną prelegentką była Urszula Borkowska przedstawiająca wspomnienia z nadzoru konserwatorskiego nad remontem pałacu w Trzebiatowie (1977 – 89). Podczas prowadzonych prac dokonano wielu badań i opracowań min. inwentaryzacji konstrukcyjnej i ekspertyzy konstrukcji, inwentaryzacji architektury, dokonano archeologicznych badań przy Kościele św. Mikołaja, inwentaryzacji terenu, zieleni i detali architektonicznych. Następnie uczestnicy seminarium zwiedzili nowe ekspozycje pałacowe w holu na parterze i I piętrze oraz piwnicę – dom księżnej Anastazji.
W kolejnym bloku „Archeologia i historia” wyniki badań grodzisk w okolicach Łobza zaprezentował Andrzej Janowski, a Marek Dworaczyk przedstawił wstępne wyniki badań archeologicznych na terenie dawnego hotelu Arkona w Szczecinie. W związku z budową nowego hotelu przeprowadzono badania w dwóch etapach (pierwszy z nadzorem archeologicznym po dawanym hotelu Arkona i drugim z wykopem badawczym narzuconym przez WKZ). Najbardziej cenną informacją uzyskaną podczas badań były odkryte nawarstwienia pochodzące z II połowy XII wieku, które świadczą o tym, że zabudowa wczesnośredniowieczna była gęsta i można założyć, że w tym miejscu znajdował się główny ciąg komunikacyjny. Odkryto m.in. budynek z przełomu XIII- XIV wieku oraz znajdujący się pod nim kanał odpływowy.
Następnie Roman A. Kargul przedstawił hipotezę dotyczącą Lubieszewa jako ewentualnego Bunitium jako najstarszego toponimu w powiecie gryfickim. Lidia B. Sudakiewicz zaprezentowała imiona małżonek Gryfitów – książąt Pomorza Zachodniego. Do najczęstszych zalicza się Elżbietę, Agnieszkę, Zofię, Annę, Małgorzatę, Marię czy Matyldę. Założenia pałacowo – parkowe w Pokoju omówili Zbigniew Sobisz i Wojciech Jarząb zwracając uwagę na symetryczny układ Małego i Dużego Ogrodu Angielskiego i rzadkich okazów dendroflory ( sosna wejmutka i tulipanowiec amerykański).
Blok „Sztuka i zdobnictwo na Pomorzu” rozpoczęła Aleksandra Hamberg – Federowicz prezentując przemiany i ochronę detali architektonicznych willi oraz pensjonatów Rewala. Omawiając charakterystykę historycznych budynków w tej nadmorskiej miejscowości wskazała na pozytywne i negatywne aspekty zmian w takich elementach architektury jak balkony, werandy, elewacje, czy dachy. Podczas seminarium przedstawiono dwie znaczące dla Pomorza postaci – Elżbieta Juszczak – Anatola Ulmana polskiego prozaika, poetę, autora utworów scenicznych, dziennikarza, krytyka literackiego, nauczyciela, natomiast Renata Teresa Korek – Jerzego Gumielę, którego podróż artystyczna z Płotów do Nowego Jorku obejmowała szereg działań twórczych związanych z malarstwem jak i scenografią, projektowaniem i dekorowaniem wnętrz, fotografowaniem, organizacją akcji plastycznych.
Podczas pierwszego dnia seminarium odbyła się także promocja książki autorstwa Lidii B. Sudakiewicz, Iwony Wierzchowieckiej – Rudnik i Wojciecha Jarząba „Wymiary komunikacji społecznej. Katolicy na Pomorzu Zachodnim”.
Piątkowy wieczór uświetnił koncert z cyklu Z KLASYKĄ PRZEZ POLSKĘ – Konstantego Andrzeja Kulki (skrzypce), Andrzeja Gębskiego ( skrzypce), Andrzeja Wróbla ( wiolonczela), po którym zaprosiliśmy uczestników seminarium na Konkurs POTRAWA POMORSKA. Jury oceniając przepyszne potrawy przyznało I miejsce Stanisławie Kusce ( pierogi z serem i pieczarkami), II miejsce Robertowi Szymanowskiemu ( żur) i III miejsce Grażynie Paszczyk ( gołąbki). Wyróżnienia otrzymali Maria Bedryj, Jadwiga Pachulska, Iwona Paszczyk, Robert Szymanowski i Warsztat Terapii Zajęciowej w Jarominie.
Drugi dzień trzebiatowskiego seminarium rozpoczął się wykładami dotyczącymi historii wojennej i powojennej Trzebiatowa i okolic. Jan Nowicki podjął temat założonego w Kilonii w 1865 roku Niemieckiego Towarzystwa do Ratowania Rozbitków i utworzonego w marcu 1945 roku mostu powietrznego z Kamp. Wojciech Jarząb przedstawił referat – Pułkownik Bedenk kontra kłamstwo katyńskie, a Ks. Maciej Babicki omówił początki formułowania się parafii katolickiej w Trzebiatowie po II wojnie światowej, która przejęła kościół mariacki od protestantów. Uroczystości poświęcenia kościoła odbyły się 7.10.1945 roku, a kościół otrzymał m.in. plebanię, założono radę i chór parafialny. Parafia w tym czasie miała 322 km², 18 kościołów i 2 kaplice.
Jak co roku w ramach spotkań pomorskich odbył się objazd naukowy p.t. „ Śladami wnuków księżnej Anastazji“. Gmina Płoty: Wyszobór, Wicimice, Natolewice. Jako pierwszy odwiedziliśmy kościół w Wyszoborze z początków XVI wieku (do czasów wojny zachowane były 2 gotyckie dzwony, w tym jeden datowany na 1533 rok). W XVII w. ufundowana została ambona przez Ottona Friedricha v.d.Osten i jego żonę, a przypuszczalnie do początku XVIII wieku zachowany był średniowieczny ołtarz. Obecnie w ołtarzu jest obraz epitafijny z 1899r. przedstawiający „Chrystusa ratującego tonącego św. Piotra”. Ponadto w kościele mogliśmy zobaczyć chrzcielnicę z drugiej połowy XVII w., a także witraże „Pozwólcie dziatkom…”, czy „Chrystus dobry pasterz”. Kolejnym przystankiem były Wicimice z parkiem i przepiękną aleją grabową. Niestety stan obiektu – pałacu – jest bardzo zły. Jednak na uwagę zasługuje roślinność, w tym należąca do rodziny lobeliowatych cymbalaria murowa, dla której rozwoju niezbędny jest węglan wapnia. Pierwsza wzmianka o parafii w Wicimicach pochodzi z 1492 roku, a pierwotny kościół przetrwał do XVII wieku. Z akt dowiadujemy się, że 9 kwietnia 1627 roku poświęcono obecny kościół. W roku 1684 wybucha w świątyni pożar jednak straty nie były duże. Do roku 1945 zachowały się dwa dzwony ( gotycki i z 1606r.). W 1714 r. powstaje nowy ołtarz mający formę ambonową którego autorem jest rzeźbiarz Jacobus Leue. W 1862 roku kościół został przebudowany: od zachodu dostawiono wieżę, zawieszono dwa stare dzwony i założono nowy strop. Objazd zakończyło zwiedzanie kościoła w Natolewicach. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1320 roku kiedy to Warcisław IV przekazuje Natolewice Henningowi v. Heydebreek , natomiast o kościele z 1492. Przypuszczalnie kościół ten uległ zniszczeniu, a obecny ryglowy pochodzi z 1746. Z pierwszego gotyckiego kościoła zachowany jest dzwon ( pocz. XVI w.), który jeszcze w 1912 roku wisiał na wieży.
Seminarium naukowe Trzebiatów – spotkania pomorskie organizowane było przez Trzebiatowski Ośrodek Kultury i Trzebiatowskie Towarzystwo Kultury, które otrzymało dofinansowanie ze środków Województwa Zachodniopomorskiego. Patronat medialny objęli: Radio PLUS, Gryfickie Echa, Polskie Radio Koszalin, Gryfickie info, Superportal 24, TVP 3 Szczecin, eGryfice.pl, Puls miasta, Trzebiatowska Gazeta Regionalna.