Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie jest gospodarzem wód publicznych na terenie Polski. Bierzą czynny udział we wszelkich inicjatywach związanych z poprawą warunków środowiskowych ekosystemów wodnych, starają się je także wspierać i promować.
W przypadku ochrony wód i jej naturalnych mieszkańców, szczególnie ryb, bardzo istotne są działania podejmowane lokalnie, które mają swoje pozytywne skutki w skali globalnej. Na zaproszenie Polskiego Związku Wędkarskiego oddział w Szczecinie, Przedstawiciele Zarządu Zlewni w Gryficach oraz jednostek Wód Polskich ze Szczecina i ze Stargardu, wzięli udział w akcji przeprowadzenia sztucznego, przeżyciowego rozrodu ryb dwuśrodowiskowych metodą pneumatyczną. Pod tym specjalistycznym pojęciem kryje się pobór ikry i mlecza od dziko żyjących w naszej rzece troci. Miało to miejsce w dniu 9 listopada br. na terenie elektrowni wodnej na Redze w Trzebiatowie.
Zastosowanie nowatorskiej w skali kraju pneumatycznej metody pobierania ikry jest najlepszą z dostępnych aktualnie metod i PGWWP mają nadzieję, że od tego momentu będzie ona stosowana za każdym razem w przypadku pozyskiwania ikry od ryb z Regi. Zastosowanie tej metody stanowi odpowiedź na podnoszone w poprzednich latach problemy związane z faktem, że dotychczas stosowane metody poboru nie gwarantowały przeżycia ryb, od których pobierano ikrę. Kwestia ta była poruszana na spotkaniach organizowanych przez Wody Polskie Zarząd Zlewni w Gryficach przy udziale zainteresowanych stron i instytucji.
W trakcie pozyskiwania ikry ryby są odławiane ręcznie z rzeki przez uczestników akcji. Następnie są selekcjonowane pod względem możliwości pozyskania ikry. Pozwala to zachować jej jak najwyższą jakość, co później przekłada się na przeżywalność narybku. Należy wybierać osobniki wyłącznie w odpowiednim stadium rozwoju, z odpowiednio rozwiniętą ikrą. Nie powinno się także pobierać materiału od ryb chorych, gdyż istnieje niebezpieczeństwo dalszego rozprzestrzeniania się schorzeń. Wybrane osobniki czasowo się usypia, co zabezpiecza je przed stresem i zranieniami w trakcie pozyskania ikry. Następnie ikra i mlecz są pneumatycznie pozyskiwane do zbiorniczków. Całą tę pracę należy wykonać ręcznie z najwyższą ostrożnością w stosunku do ryb, tak aby nie doprowadzić do ich przypadkowego uszkodzenia. Po całej operacji trocie budzą się naturalnie i przez pewien czas odpoczywają w sztucznych zbiornikach przed powrotem do swojego naturalnego środowiska. Metoda pneumatyczna przy właściwym przeprowadzeniu zapewnia do 100% przeżywalności odłowionych osobników.
Zmieniające się przez ostatnie lata warunki naturalne rzeki Rega spowodowały zubożenie ekosystemu w naturalne tarliska dla ryb dwuśrodowiskowych. Doszło do częściowego zanikania miejsc tarłowych, które charakteryzują się przede wszystkim żwirowo-kamiennym podłożem. Obserwacje prowadzone przez PZW w poprzednich latach wykazały brak wystarczającej przestrzeni do budowy gniazd tarłowych. Powoduje to, że ryby chcąc zbudować gniazdo w odpowiednim do tego miejscu, rozkopują i niszczą gniazda zbudowane przez „poprzedników”, co z kolei niszczy złożoną już w tym miejscu ikrę. Aby zapobiegać temu procesowi, Wody Polskie w ramach realizacji Programu LIFE+ Rega wykonały około 12 500 m2 sztucznych tarlisk. Wykorzystanie ich przez ryby do odbycia tarła zostało potwierdzone odpowiednimi badaniami przyrodniczymi. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu oraz współpracy, udało się wypracować takie procedury i rozwiązania, które nie wywołują negatywnego wpływu na środowisko.
Część pozyskanego materiału umieszcza się w odpowiednio przygotowanych „gniazdach” w rzece, czyli w środowisku naturalnym. Pozostałą ikrę przechowuje się w warunkach laboratoryjnych, celem zarybienia rzeki wyrośniętym narybkiem. Dzięki działaniom podjętym w Projekcie LIFE+ Rega, który objął wykonanie 23 przepławek na Redze i jej dopływach, prowadzone każdego roku pozyskanie ikry, a następnie zarybianie Regi może dawać lepszy skutek, ze względu na zapewnienie łączności migracyjnej między poszczególnymi odcinkami rzeki, które do tej pory były izolowane od siebie.
Źródło: Life+Rega „Niebieski korytarz Regi”
A.
