Regiony i miasta działają skuteczniej od państw, dlatego powinny zostać włączone w realizację międzynarodowych celów klimatycznych – mówił marszałek Olgierd Geblewicz, przedstawiając w Brukseli opinię Europejskiego Komitetu Regionów w sprawie „dyplomacji klimatycznej”. To dokument przygotowany przez EKR w związku ze zbliżającą się konferencją Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmiany klimatu (COP 27 UNFCCC).
W Brukseli trwa Europejski Tydzień Regionów i Miast, a we wtorek i środę odbywały się sesje plenarne EKR. W obradach uczestniczy Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz, przewodniczący grupy EPP-CoR. Podczas środowej sesji wystąpił jako sprawozdawca opinii „Rola Komitetu Regionów w pobudzaniu dyplomacji klimatycznej na szczeblu niższym niż krajowy przed COP27 i COP28”.
– Samorządy działają skuteczniej od państw, dlatego powinny zostać włączone w prace i działania zapobiegające negatywnym zmianom klimatu, w realizację międzynarodowych celów klimatycznych – mówił marszałek Olgierd Geblewicz podczas debaty poprzedzającej głosowanie nad przyjęciem opinii. – Miasta i regiony są w czołówce, jeśli chodzi o radzenie sobie ze skutkami zmiany klimatu, ale także z rozwiązaniami klimatycznymi. Władze lokalne i regionalne są narzędziami zaangażowania obywateli i wzmocnienia pozycji społeczności, bez których nie uda się zrealizować obietnic porozumienia paryskiego. Wzywamy Komisję Europejską do dalszego wspierania dyplomacji klimatycznej. Jako unijne zgromadzenie miast i regionów jesteśmy gotowi stać się instytucją, która koordynuje subnarodową dyplomację klimatyczną z krajami partnerskimi UE.
Marszałek dodał, że większa rola samorządów terytorialnych w dyplomacji klimatycznej może wyzwolić skuteczniejsze, silniejsze i bardziej szczegółowe wdrażanie zobowiązań klimatycznych, które są zrozumiałe i łatwiejsze do monitorowania. Olgierd Geblewicz powiedział, że władze lokalne i regionalne dają przykład. Pomorze Zachodnie wytwarza 82 procent regionalnego zużycia energii z energii alternatywnej.
– Jeśli naprawdę chcemy być ambitni, musimy przekonać sąsiadów, aby zrobili to samo – stwierdził marszałek podczas wystąpienia na forum EKR…”.
Opinię przygotowaną przez marszałka Olgierda Geblewicza poparł Europejski Komitet Regionu (European Committee of the Regions).
Przypomnijmy, że we współpracy z czeską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej – EKR zorganizował wielopoziomowy dialog na temat klimatu i energii w związku ze zbliżającą się (6-18 listopada w Sharm el-Sheikh) konferencją ONZ w sprawie zmian klimatu w 2022 r.
Europejski Komitet Regionów apeluje, by samorządy terytorialne odgrywały większą rolę w światowych negocjacjach w sprawie klimatu oraz by w dalszym ciągu były uznawane w procesie wdrażania porozumienia paryskiego. Samorządy UE proponują globalny system gromadzenia i monitorowania redukcji emisji przez miasta i regiony oraz wzywają państwa członkowskie i Radę UE do jednoznacznego poparcia włączenia do konkluzji COP27 pilnej potrzeby współpracy oraz pełnego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych we wdrażanie celów klimatycznych.
Po okresie letnim, w którym w całej UE wystąpiły masowe susze, powodzie i pożary, a także w obliczu gwałtownie rosnących cen energii, inflacji i zagrożenia ubóstwem energetycznym milionów Europejczyków tej zimy, kryzys energetyczno-klimatyczny jest głównym tematem dyskusji na trwającej sesji plenarnej EKR.
– Każdy przywódca europejski lub krajowy, który nie dostrzega kluczowej roli regionów i miast w tym złożonym kryzysie, nie ma wizji politycznej i nie zna faktów w terenie – mówił Olgierd Geblewicz w pierwszym dniu obrad. – Władze lokalne i regionalne są na pierwszej linii frontu, starając się chronić rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji, które z powodu rosnących cen energii nie mogą związać końca z końcem.
Marszałek wezwał do podjęcia europejskich środków mających na celu ochronę osób i gospodarek znajdujących się w trudnej sytuacji, zwłaszcza tych, które odczuwają skutki rosnących kosztów energii. Podkreślił potrzebę ścisłej koordynacji ze szczeblem regionalnym i lokalnym.
– Żeby środki dotarły do gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, które naprawdę potrzebują wsparcia, a jednocześnie by uniknąć niebezpieczeństwa przyspieszenia inflacji – podkreślił Olgierd Geblewicz.
EKR oczekuje zapewnienia bezpośrednich funduszy dla miast i regionów oraz odblokowania zrównoważonych inwestycji w celu realizacji działań na rzecz klimatu i złagodzenia społeczno-gospodarczych skutków kryzysu energetycznego, podkreślając konieczność ochrony najsłabszych przed gwałtownie rosnącymi cenami energii, przy jednoczesnym zachowaniu przez UE pozycji światowego lidera w dziedzinie klimatu.
Tegoroczny szczyt klimatyczny ONZ odbędzie się w przełomowym momencie historii. Dwa opublikowane w tym roku raporty Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) potwierdziły, że okno na zabezpieczenie nadającej się do życia przyszłości szybko się zamyka, a konsekwencje wojny na Ukrainie dla dostaw i cen energii grożą wpływem na międzynarodowe negocjacje klimatyczne. Unia Europejska, pod przewodnictwem prezydencji czeskiej, będzie musiała nadal przewodzić globalnym działaniom na rzecz klimatu, dbając o to, by kryzys energetyczny nie zagroził celom porozumienia paryskiego oraz by zobowiązania i zapowiedzi dotyczące łagodzenia skutków zmian klimatu, dostosowania do nich i finansowania działań na rzecz klimatu, złożone podczas COP26 w Glasgow, zostały zrealizowane.
