W piątek 16 września br., w ramach obchodów Dnia Sybiraka przy Dworcu Kolei Wąskotorowej w Gryficach odbyły się uroczystości upamiętniające tamte czasy. Organizatorem wydarzenia był Zarząd Koła Związku Sybiraków w Gryficach przy współudziale Starostwa Powiatowego.
Na zaproszenie przewodniczącej gryfickiego Związku Sybiraków Jadwigi Mielczarczyk oraz starosty powiatu Ryszarda Chmielowicza w wydarzeniu wzięli udział między innymi: Zbigniew Bogucki – wojewoda Województwa Zachodniopomorskiego, Ryszard Chmielowicz – starosta Powiatu Gryfickiego, Waldemar Wawrzyniak – wicestarosta Powiatu Gryfickiego, Agnieszka Mackojć – przewodnicząca Rady Powiatu Gryfickiego, Marzena Pelc – dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Gryficach wspólnie z mieszkańcami placówki, Anna Tchorowska – przewodnicząca gryfickiego koła ZERiI, radni Rady Powiatu Gryfickiego, przedstawiciele służb mundurowych, duchowieństwa, a także dyrektorzy szkół prowadzonych przez powiat gryficki wraz z uczniami.
Po powitaniu i krótkim rysie historycznym zebrani obejrzeli widowisko rekonstrukcyjne pod nazwą „Zesłania na Sybir 1772-2022”, odegrane przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej Nałęcz z Trzebiatowa. Była to dla wszystkich doskonała lekcja historii umacniająca pamięć o tragicznych losach Polaków zesłanych na Sybir. Uroczystości na Cmentarzu Komunalnym w Gryficach związane z obchodami Dnia Sybiraka zaplanowane są na niedzielę, ale już dzisiaj wojewoda Zbigniew Bogucki oraz starosta Ryszard Chmielowicz złożyli wiązanki pod Pomnikiem Zesłańców Sybiru.
Na nieludzką ziemię – sowieckie deportacje Polaków na Sybir. Wielu umarło już w drodze, tysiące nie wróciły do kraju. O wywózkach setek tysięcy Polaków zdecydowali najwyżsi przedstawiciele sowieckiej władzy – z Józefem Stalinem, szefem NKWD Ławrentijem Berią oraz ludowym komisarzem spraw zagranicznych Wiaczesławem Mołotowem na czele.
Zarządzenia dotyczące deportacji wydano w Moskwie już w grudniu 1939 roku; na ich podstawie sporządzono instrukcje dla terenowych komórek NKWD, odpowiadających za „oczyszczanie” zachodnich części sowieckich republik Ukrainy i Białorusi. Deportacje były realizowane według imiennych spisów, opracowanych przez funkcjonariuszy NKWD przy współpracy miejscowych komunistów.
Według szacunków władz RP na emigracji, w wyniku wywózek zorganizowanych w latach 1940–1941 do syberyjskich łagrów trafiło około milion osób cywilnych, choć w dokumentach sowieckich mówi się o 320 tys. wywiezionych.